239 numaralı Ankara Şer'iyye Sicilinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi (H.1252-1253/m.1836-1837) / Transcription and evaluation of the numbered 239 Ankara religion -record (H.1252-1253/m.1836-1837)

Abstract

239 numaralı Ankara Şerʻiyye Sicili Hicri 9 Muharrem 1252 – 1 Muharrem 1253 tarihleri arasında Ankara mahkemesinde görülen dava kayıtları ve başka makamlardan gönderilip deftere kaydedilen belgelerden oluşmaktadır. Dava kayıtları ve tevzi defteri sayesinde Ankara’nın yönetim mekanizması, tarihî coğrafyası, Osmanlı hukuk sisteminin işleyişi, demografik yapı, kültürel izler, halkın sosyal, ekonomik ve dinî yaşantısı, şehirde tarım, hayvancılık ve üretim-tüketim kapasitesi vb. alanlarda üretilen istatistiki bilgilerle veri analizi yapma imkânı bulabilmekteyiz. Bu çalışmada zaman ve mekân bağlamında Ankara’nın idari ve sosyoekonomik tarihi ile konu bağlamında Osmanlı hukuk sistemi ve Osmanlı arşiv kaynaklarının kullanılabilirliği noktalarında literatüre katkı sağlanmaya çalışılmıştır. Şehirde farklı etnik unsur ve dinlere mensup kişilerin (Müslüman, Hristiyan, Yahudi, Türk, Ermeni) farklı mahallelerde huzur ve güven içinde yaşadığı belirlenmiştir. Sicil toplam 50 varak ve 200 adet belgeden oluşmaktadır. Bu belgeler alım-satım, borç, miras, nafaka, mehir, vakıf, atama ve azil gibi konuları içermektedir. Bu açıdan sicilin sosyal tarih araştırmaları için önemli bir kaynak olduğu düşünülmektedir.