Anadolu Yakası’nda Göç Olgusu ve Muzo Gönül’ün Serüveni

Abstract

Göç olgusu, mekânsal değişikliği ifade eder. İnsanlar, tarihsel süreçte ekonomik, politik, kültürel ve iklim değişikliği gibi birçok nedenlerle yerleşik mekânlarından ayrılmak zorunda kalmışlardır. Türkiye’deki göç, ekonomik kökenli olup özellikle 1950’lerden sonra yaşanan kentleşme ve sanayileşmeyle beraber hızlanmıştır. Çok geçmeden göçe bağlı yaşanan toplumsal hayattaki değişim ve dönüşüm edebî eserlere konu edilmiştir. Toplumsal konulara duyarlı pek çok yazarın eserlerinde olduğu gibi Mustafa Kutlu’nun da hikâyelerinde ele aldığı önemli konulardan biri, Türkiye’deki kırsaldan kente göçtür. Mustafa Kutlu, Anadolu Yakası adlı hikâyesinde Muzo Gönül’ün köyde başlayıp kentte devam eden hayat serüvenini anlatır. Bu çalışmanın amacı, Muzo’nun kır-kent arasında verdiği mücadeleyi, onun kişilik özelliklerini ve dünyayı algılayış biçimini açığa çıkarmaktır. Hikâyede, Muzo, taşrada çalışkan bir köylü, şehirde ise hem çalışan hem de prensip sahibi bir patron kimliğiyle okur karşısına çıkar. Onun şahsiyeti, Anadolu’ya ezberci bakışı bozacak türdendir. Muzo, bir taraftan yerleşik kültürün erdem, merhamet, vefa gibi hasletlerini kır-kent arasındaki macerasında korurken diğer taraftan da girişimci ruhuyla ve karar verme yeteneğiyle yarı aydın konumuna yükselir. Ayrıca Türkiye’deki ve dünyadaki değişim olgusu, kapitalist sömürüye televizyonun nasıl aracılık ettiği ve kır-kent arasındaki ayrımın azalmaya başladığı gibi konular da Muzo’nun bakış açısıyla sunulur.