SAĞLIK GÖSTERGELERİ VE SAĞLIK TURİZMİ BAKIMINDAN BRICS-T ÜLKELERİNİN İNCELENMESİ: DIŞ TİCARETTE UZMANLAŞMA DÜZEYİ ANALİZİ

Abstract

BRICS-T (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika ve Türkiye) ülkeleri son yıllarda dünyada dikkat çeken ülkeler olmuşlardır. Her biri kendi koşuluna göre uzmanlaşmıştır. Ayrıca kendi ekonomisine olumlu anlamda yansıyan altyapı özellikleri bulunmaktadır. Gelişmekte olan bu ülkeler hizmet ticaretine de önem vermektedir. Özellikle olumlu olan sağlık göstergelerinden yararlanarak sağlık hizmeti konusunda uzmanlaşmaya çalışmaktadırlar. Yerelde sağlık göstergelerinin iyi olması uluslararası anlamda daha fazla hastaya hizmet sunulabilme olanağı sağlar. Bu nedenle çalışmada öncelikle ülkelerin sağlık göstergeleri incelenmiştir. Genel olarak BRICS-T ülkelerinin sağlık göstergeleri zamanla iyileşme göstermiştir. Sağlık altyapısındaki iyileşme daha fazla hastaya ulaşmayı ifade etmektedir. Bununla birlikte söz konusu ülkeler sağlık turizminden de yüksek döviz geliri elde etmektedir. Yine kendi koşulları çerçevesinde öne çıkan bazı unsurlar (coğrafi konum, uygun maliyet, turizm, gelişmiş sağlık altyapısı vb.) bu ülkelere sağlık turizmi dış ticaretinde uzmanlaşma sağlamıştır. Ülkelerin dış ticarette uzmanlaşma derecesi onların rekabet gücünü belirtmektedir. Bu nedenle çalışmada, BRICS-T ülkelerinin sağlık turizmi dış ticaretindeki uzmanlaşması hesaplanmıştır. Bunun için açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endekslerinden yararlanılmıştır. Net Ticaret Endeksi ve İhracat-İthalat Oranı Endeksi ile hesaplanan sonuçlara göre Türkiye, Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika sağlık turizmi dış ticaretinde uzmanlaşmıştır. Rusya ile Çin ise bu anlamla uzmanlaşma yakalayamamış ve rekabet gücü elde edememiştir. Sonuç olarak şu söylenebilir: Sağlık göstergelerinin iyi olması sağlık turizmine olumlu yansıyacağı anlamına gelmeyebilir. Öte yandan Türkiye ve Brezilya’da ise sağlık göstergelerinin iyi olmasının sağlık turizmine olumlu yansıdığı söylenebilir.