Eserlerinde çoğunlukla Türk milletinin sosyal ve siyasi yapısını ele alan; dil, edebiyat, hukuk ve tarih alanlarında çok sayıda eseri bulunan Celal Nuri İleri, farklı gazetelerde makaleler yazar, Âti/İleri gazetesi üzerinden ülkenin içinde bulunduğu dönemdeki gözlemlerini millete ulaştırmada basını ayna işleviyle kullanır. Celal Nuri İleri avukatlık mesleğini bırakıp basın hayatına yönelir, çeşitli gazetelerde makaleler yazar, görevler üstlenir. Tecrübe sahibi bir gazeteci olduktan sonra kendisi Âti gazetesini çıkarır, bu gazete, eleştirel yazıları nedeniyle uyarılınca İleri ismiyle yayımlanmaya devam eder. İleri gazetesi de içeriğinde yer alan eleştiriler sonrası baskılara dayanamayarak yayın hayatına son verir. Onun hukukçu kimliği ile mebusluk görevi, eleştirilerini siyasal zeminde yoğunlaştırmasına neden olur. İleri, ülke yönetiminde gördüğü hataları ve çözüm önerilerini sadece yazdığı eserlerde belirtmez, milletvekilliği de yaparak politikanın birebir içinde yer alır. Osmanlı meclisinde ve TBMM’de önemli kararlara imza atar. Mustafa Kemal Atatürk’ün hayata geçirdiği inkılaplarda fikirleriyle yanında olan İleri’nin yazılarında savunduğu düşüncelere bakıldığında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundaki devletin temel ilkelerine ilham verdiği görülür.

Abstract

Eserlerinde çoğunlukla Türk milletinin sosyal ve siyasi yapısını ele alan; dil, edebiyat, hukuk ve tarih alanlarında çok sayıda eseri bulunan Celal Nuri İleri, farklı gazetelerde makaleler yazar, Âti/İleri gazetesi üzerinden ülkenin içinde bulunduğu dönemdeki gözlemlerini millete ulaştırmada basını ayna işleviyle kullanır. Celal Nuri İleri avukatlık mesleğini bırakıp basın hayatına yönelir, çeşitli gazetelerde makaleler yazar, görevler üstlenir. Tecrübe sahibi bir gazeteci olduktan sonra kendisi Âti gazetesini çıkarır, bu gazete, eleştirel yazıları nedeniyle uyarılınca İleri ismiyle yayımlanmaya devam eder. İleri gazetesi de içeriğinde yer alan eleştiriler sonrası baskılara dayanamayarak yayın hayatına son verir. Onun hukukçu kimliği ile mebusluk görevi, eleştirilerini siyasal zeminde yoğunlaştırmasına neden olur. İleri, ülke yönetiminde gördüğü hataları ve çözüm önerilerini sadece yazdığı eserlerde belirtmez, milletvekilliği de yaparak politikanın birebir içinde yer alır. Osmanlı meclisinde ve TBMM’de önemli kararlara imza atar. Mustafa Kemal Atatürk’ün hayata geçirdiği inkılaplarda fikirleriyle yanında olan İleri’nin yazılarında savunduğu düşüncelere bakıldığında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundaki devletin temel ilkelerine ilham verdiği görülür.