MÜSTEŞRİKLER VE GÜNÜMÜZ AYDINLARINA GÖRE SÜNNET

Abstract

Geçmişten bugüne kadar sünnet konusunda değişik düşünceleri olan guruplar ortaya çıkmıştır. Bunların başında Batı’dan etkilenen bazı aydınlar gelmektedir. Bunların öncüleri de Afgani ve onun öğrencileridir. Schacht and Goldziher gibi müsteşrikleri de onların gurubuna dâhil edebiliriz. Bu çalışmada onların sünnet konusundaki tereddütleri hakkında bilgiler verdik ve onların düşünceleri ile bazı çağdaş ilim insanlarının düşüncelerini kıyasladık ve tartıştık. Sonuçta bu iki düşünce arasında sünnetin incelenmesi ve bunun ile içinde bulunulan asra uygun olan bir yeni yöntem oluşturma noktasında benzerlikler olduğu anlaşılmıştır. Ancak aralarında amaç ve hedef bakımından fark olduğu da tespit edilmiştir. Genellikle çağdaş ilim erbabının sünnetin makamını yükseltmek, onu geliştirmek ve bu konuda zihinlerde yenilikler meydana getirmektir. Ancak bunun tam anlamıyla gerçekleştiği de söylenemez. Denilenlere ek olarak müsteşriklerin sünnet konusundaki olumlu çalışmaları da inkâr edilemez. Özellikle de bu çalışmada da kendilerine yer verilen Schacht and Goldziher’i zikredebiliriz. Bu ikisi, hadis ve sened çalışmalarında mütehassıs olmuşlardır. Ancak biz araştırmamızda onların bazı hatalarına vakıf olduk. Evvela onlar özellikle saadet asrı ve ilk üç asrı iyi kavramış değiller. Farklı dönemleri kıyas etmişlerdir. Bu modern çalışmalarda yapılan önemli bir yanlıştır. Bununla beraber Kur’an ve sünnetin bu asra uygun olmadığı ve Batı kaynaklı kanunlarla değiştirilmeleri gerektiği düşüncesi de böyledir. Bu şekilde iki düşünce eğiliminin kıyaslanması açıkça yapılabilir.