Kürt Mirleri Üzerinden Söylenen Beyitlerin Hermenötik Analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Kürt mirleri üzerinde söylenmiş beyit ve söylencelerin anlatılması ve anlamlandırmasını sağlamaktır. Araştırma “Kürt mirlerinin toplum üzerindeki sosyo-politik etkisi nasıl olmuştur?” sorusu üzerinden kurgulanmıştır. Bu soruya beyit, söylence ve anlatılar vasıtası ile cevap aranmıştır. Çalışmanın verileri, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yüz yüze ve telefonla yapılan mülakatlar ve literatür okuması ile toplanmıştır. Çalışma verileri hermenötik model ile analiz edilerek söz konusu beyit ve söylencelerin insan algısındaki yeri tespit edilmiştir. Araştırmada Hakkâri, Botan, Bitlis ve Garzan mirleri ağırlıklı olarak incelenmiştir. Bunun temel sebebi, sadece söz konusu mirler üzerinden söylenen beyitlere rastlanmasıdır. Kürt mirleri üzerinde çok sayıda beyit, bent, söylence mevcuttur fakat bunların belirli bir sistematik içinde toplanılıp açıklanmasına yönelik herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Dolayısıyla araştırma bu yönüyle özgün ve önemli ve önemli bulunmuştur. Bu bakımdan beyit, söylencelerde mirlerin yönetim anlayışı, toplumsal ilişkileri, halkın nazarındaki yerleri belirlenip açıklanmıştır. Sonuç olarak araştırmada Kürt mirleri üzerinden söylenmiş beyitlerde, mirlerin yönetim anlayışlarında yer edinmiş adalet, zorbalık, aşka yönelik bulgulara ulaşılmıştır.