Türkiye’nin Gümrük Prosedür Uygulamaları ve Etkinliği Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Türkiye gümrüklerinde yapılacak dış ticaret işlemlerinin izine bağlı olup olmadığının belirlenebilmesi için Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonuna ihtiyaç duyulmaktadır. İzne tabi olan mallar için gerekli izin belgeleri istenilmektedir. Ülkemizde gümrük işlemlerinin daha kolay ve hızlı bir şekilde yapılabilmesi için gümrük uygulamaların da Tek Pencere Sistemi kullanılmakta, bu sistem sayesinde, gümrük işlemleri için gerekli belgeler, tek noktadan elde edilmekte ve yine tek noktadan başvuru yapılabilmekte ve buradan takip edilmektedir. Gümrük memurlarınca yapılan denetimlerde beyan edilen bilgilerde eğer yanlışlık yoksa veya yanıltıcı bilgiler yer almıyorsa malların gümrükten çıkışına izin verilmektedir. Ülkemizde gümrüklerde uygulana prosedürlerin etkin olduğu, ortalama olarak gümrük prosedürlerinin etkinliğinin dünya ortalamasına çok yakın olduğu görülmektedir. Gümrüklerde geçen süreler açısından değerlendirildiğinde ise ülkemizde gerek ithalatta gerekse ihracatta gümrüklerde prosedürel uyum için geçen sürelerin dünya ortalamasının çok altında olduğu, gümrüklerde işlemlerin dünya ülkelerinin çoğundan daha hızlı bir şekilde yapıldığını göstermektedir. Ülkemiz gümrüklerinden eşyayı çekmek için gerekli prosedürel işlemlere harcanan süre gelişmiş ülkelere yakındır hatta ithalatta dokümantasyonda uyum açısından geçen süreler gelişmiş ülkelerden daha kısa sürmektedir.