İSLÂM KARŞITI MUHALEFETİN TEŞEKKÜLÜNDE SOSYAL STATÜ ETKİSİNİN MEKKÎ AYETLERE YANSIMASI

Abstract

Miladî VII. yüzyılın başlarında Hz. Muhammed’e risâlet vazifesi verilmesi ile birlikte İslâm ile tanışan Mekkeliler, Müslümanların Medine’ye hicreti ile sonuçlanan ve sonrasında Mekke fethine kadar devam eden sert bir muhalefet sergilediler. Mekke sakinleri sosyal statü olarak homojen bir toplum değildi. Bir tarafta soylu ailelerden oluşan servet sahibi ileri gelenler, diğer tarafta ise çoğunluğunun alt gelir grubunun oluşturduğu avam tabakası vardı. Bu noktada İslâm daveti ile birlikte ortaya çıkan ve “inkârcılar” olarak nitelenen İslâm karşıtı muhalefetin sosyal statüsü tespit edilmesi önem arz etmektedir. Mekke dönemi boyunca işkence, baskı ve bunların neticesinde gerçekleşen Habeşistan hicretlerinin akabinde Hz. Peygamber ve beraberindeki Müslümanların yurtlarını bırakarak Medine’ye yerleşmelerine neden olan süreç daha iyi anlaşılacaktır. Bunu tespit etmek için elimizdeki en güvenilir kaynak Kur’ân ayetleri ve bu ayetlerin arka planını anlatan ilk el eserlerde aktarılan rivayetlerdir.