DÜVEL-İ MUAZZAMA’NIN KARADAĞ ÜZERİNDEN OSMANLI DEVLETİ İLE MÜCADELELERİ VE BUNUN GÜNÜMÜZE YANSIMALARI

Abstract

Dünya haritasına bakıldığında, toplu iğnenin başı kadar görünen ve Osmanlı Devletine bağlı olduğu dönemde ise toprakları ancak “devede kulak” misali büyüklükteki bir alanı işgal eden Karadağ, XIX. yüzyıldan itibaren Osmanlı Diplomasisinin en önemli konularından biri haline gelmiştir. Bugün dahi fazla bilinmemekle birlikte, 382 yıl göreceli de olsa Osmanlı hakimiyetinde kalan Karadağ, özelikle XIX. yüzyıldan sonra büyük güçlerin ilgisini çekmeye başlamıştır. Buna bağlı olarak, Karadağ büyük güçlerin, Şark Meselesini kendi çıkarları doğrultusunda çözmek ve sonuçlandırmak adına, bir araç olarak ortaya çıkmıştır. 1878 tarihli Berlin Antlaşması ile kurulmaya çalışılan Yeni Dünya Düzeninde, istediklerini tam olarak alamayan büyük güçler ve ortaya çıkan yeni aktörler, Osmanlı devletinden daha fazla pay alabilmek için mücadelelerini daha acımasızca sürdürmüşlerdir. Bu kapsamda Karadağ, Osmanlı devletinin Balkanlar’daki topraklarını kaybetmesine sebep olan Balkan harplerin tetikçisi ve Birinci Dünya harbine giden sürecin en önemli aktörlerinden bir tanesi olmuştur. İlkel sayılabilecek toplumsal yapıdan, devletleşme sürecini büyük güçlerin yardımları ile tamamlayarak bağımsızlığını kazanan Karadağ’ın, bu tarihi gelişim sürecinden günümüz için çıkartılabilecek önemli sonuçların da olduğu düşünülmektedir.