Yerel (Artvin-Şavşat) ve Tescilli Domates Çeşitlerinde Kuraklık Stresine Karşı Tolerans Seviyelerinin Araştırılması

Abstract

Öz Kuraklığın artmasıyla birlikte domates ürün kalitesinde ve ürün veriminde ciddi düşüşler meydana gelmektedir. Stresin sebep olduğu verim ve kalitedeki düşüşleri azaltmanın en önemli yollarından biri de bitkilerin kuraklıktan etkilenme şeklinin bilinmesi ve kuraklığa toleranslı çeşitlerin belirlenmesidir. Bu nedenle mevcut çalışmada Artvin-Şavşat (yerel) ve SC2121 (tescilli) domates çeşitlerinin farklı kuraklık uygulamalarına karşı oluşturdukları toleranslarının yanıtlarının araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, domates çeşitlerinde çimlenme oranı, kök uzunluğu, nispi su içeriği (NSİ), lipid peroksidasyonu (TBARS), hidrojen peroksit (H2O2), prolin, toplam klorofil ve karotenoid içerikleri gibi temel stres parametreleri incelenmiştir. Bulgulara göre, Şavşat ve SC2121 çeşitlerinde çimlenme oranı, kök boyu ve NSİ tüm polietilen glikol 6000 (PEG6000) uygulamalarıyla birlikte kontrole kıyasla önemli derecede azaldığı ve bu azalışın Şavşat çeşidinde daha düşük olduğu saptanmıştır. Şavşat ve SC2121’in TBARS ve H2O2 içeriklerinin artan PEG konsantrasyonuna bağlı olarak önemli derecede arttığı, bu artışın Şavşat çeşidinde daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Prolin içeriği tüm PEG uygulamalarıyla birlikte her iki domates çeşidinde kontrole göre arttığı görülmüştür. Bu artışın ise Şavşat çeşidinde daha düşük olduğu belirlenmiştir. Domates çeşitlerinin toplam klorofil ve karotenoid içerikleri %10 PEG uygulamasıyla önemli derecede azaldığı ve bu azalışın Şavşat çeşidinde daha düşük olduğu görülmüştür. Elde edilen veriler ışığında, Artvin-Şavşat domates çeşidinin kuraklığa daha toleranslı olduğu belirlenmiştir.