Ulusal Enerji Tüketiminin Değerlendirmesi ve İstatistiksel Tahmini

Abstract

Türkiye, dünyada enerji tüketimi en hızlı artan ülkeler arasında yer almaktadır ve artışın yakın gelecekte değişmesi beklenmemektedir. Ulusal düzeyde yenilenebilir enerjinin payının artırılması, enerji ithalatında ülke ve güzergâh çeşitliliğinin artırılması ve genel enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik çalışmalarda bulunulması ülkenin resmi enerji hedef ve politikaları arasında yer almaktadır. Araştırmanın amacı Türkiye’deki enerji tüketiminin istatistiksel tahmini, binaların genel toplamdaki payı ve mevcut tüketim seviyesinin korunması veya azaltılması için yapılarda enerji verimliliği hedeflerinin tespit edilmesini kapsamaktadır. Çalışma yürürlükte olan devlet politikalarını bilimsel olarak desteklemekte ve sonuçlarıyla katkıda bulunmaktadır. Çalışma aynı zamanda sonuçları itibariyle Türkiye’nin enerji altyapısındaki sistematik esnekliği artırmaya ve mevcut enerji bağımlılık ve güvenlik açıklıklarının belirlenmesi ve nihai olarak azaltılmasını hedeflemektedir. Enerji tüketim seviyesinin istatistiksel değerlendirmesi sonucu elde edilen güven aralığı ulusal enerji politikalarına ve önceliklerine yön verme potansiyeli açısından da son derece önemlidir. 2030 yılında beklenen toplam enerji tüketiminin ortalama değeri 152 milyon TPE seviyesindedir ve %95 olasılıkla tüketimin 122-182 milyon TPE değerleri arasında olması beklenmektedir ki bu değer toplam enerji tüketiminin 14 yıl içinde yaklaşık %40 arttığını göstermektedir. Yapılardaki enerji tüketimini incelediğimizde ise öngörülen ortalama değerin 48 milyon TPE seviyesinde, ve %95 güven aralığının 37-59 milyon TPE seviyelerinde olduğu tespit edilmiştir. Bu değerler, 2017 yılı tüketimi olan 36 milyon TPE seviyesinden ortalama beklenti olarak %33 artacağını, en iyi ihtimalle yatay seyredeceğini ve hızlı artış durumunda ise %64 kadar artacağını göstermektedir. Enerji tüketimini etkileyen etkenler incelendiğinde, GSYH endeksinin enerji tüketimine etkisinin en fazla olduğu tespit edilmiştir. Enerji ithalatının toplama oranı tutarlı olarak artmış ve %40 seviyesinden 2017 yılında %85 seviyesine ulaşmıştır. Mevcut veriler ve değerlendirmeler Türkiye’nin toplam enerji seviyesini 2017 yılı seviyesinde korumasının sadece yapıların enerji verimliliği ile mümkün olmadığını göstermektedir. Buna ek olarak, toplam enerji tüketiminin kısa vadede sabitlenmesi veya azalması olası gözükmemektedir. Artan nüfus ve kişi başına düşen enerji tüketimi değerleri de bu sonucu desteklemektedir. Yapılması gereken çevresel, sosyal ve ekonomik hedef ve önceliklerin belirlenmesi ve enerji tüketiminin artacağı varsayımıyla bu hedeflere doğru etkin politikalar geliştirilmesi ve uygulanmasıdır.