Sıcak Presleme Yöntemi ile AZ91 Magnezyum Alaşımının Üretimi
View/ Open
Date
2020Author
AYDOĞMUŞ, Tarık
KELEN, Fevzi
AYDEMİR, Erhan
Metadata
Show full item recordAbstract
En çok kullanılan ticari magnezyum (Mg) alaşımı olan AZ91’in %90’ı basınçlı döküm yöntemiyle üretilmektedir.
Basınçlı dökümün birçok avantajı olmasına rağmen, işlem sırasında oluşan gaz boşlukları nedeniyle bu yöntemle
üretilen AZ91 alaşımlarına ısıl işlem uygulanamamakta ve kaynak sırasında çeşitli problemlerle karşılaşılmaktadır.
Bu çalışmada, mikroyapısında üretim sonrasında herhangi bir şekilde hapsolmuş gaz ve boşluk içermeyen AZ91
alaşımlarının üretilmesi hedeflenmiştir. Ön alaşımlı AZ91D tozları 420, 450 ve 500 °C sıcaklıklarında 1 saat
süreyle sıcak preslenerek numuneler üretilmiştir. Presleme basıncı 50 MPa olarak sabit tutulmuştur. Üretilen
numuneler tel erezyon ile 5x5x10 (mm) boyutlarında kesildikten sonra Arşimet metodu ile yoğunlukları ölçülmüş,
X-Işını Difraktometresi (XRD) ve Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ile mikroyapıları incelenmiştir. 450 ve
500 °C’de yapılan sıcak presleme işlemi sırasında AZ91 alaşımında kısmi erime meydana geldiği gözlenmiş ve
bunun nedeninin Mg-Al ikili faz diyagramındaki 437 °C’de yer alan ötektik faz dönüşümünün gerçekleşmesi
olduğu ortaya konulmuştur. 420 °C’de 1 saat süre ile yapılan sıcak presleme sonrasında AZ91 alaşımının tam
yoğunluğa ulaştığı tespit edilmiştir. XRD ve SEM analizleri sonucunda mikroyapının α (Mg’ca zengin) ve β
(Mg17Al12) fazlarından oluştuğu belirlenmiştir. Üretilen alaşımların mekanik özellikleri oda sıcaklığı, 100, 150 ve
200 °C’de yapılan basma testleri ile belirlenmiştir. Sıcak presleme yöntemiyle üretilen AZ91 alaşımının mekanik
özelliklerinin döküm yöntemleriyle üretilenlerden daha iyi olduğu görülmüş, akma dayanımı, basma dayanımı ve
süneklik için sırasıyla 183 MPa, 241 MPa ve %10.1 değerleri elde edilmiştir. Beklendiği üzere, test sıcaklığı
arttıkça akma ve basma mukavemetlerinde azalma, süneklikte ise artış görülmüştür.
Collections

DSpace@BEU by Bitlis Eren University Institutional Repository is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 Unported License..