Ülkelerin Covid-19 Pandemisine Karşı Mücadelesinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Abstract

2019 yılının sonlarında ortaya çıkıp kısa sürede dünyanın hemen hemen tamamını etkisi altına alan Covid-19 pandemisi, ülkeleri hem ekonomik hem de sosyal açıdan zor bir duruma sokmuştur. Ülkelerin pandemi ile mücadelede en önemli silahları mevcut sağlık altyapıları ve nüfusunun özellikleri olarak ön plana çıkmıştır. Bu noktadan hareketle bu çalışmada ülkelerin sağlık altyapıları, nüfus özellikleri ve Covid-19 verileri kullanılarak ülkelerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca uygun değerlendirmeyi yapmak için objektif çok kriterli karar verme yöntemlerinden Entropi ve WASPAS yöntemleri kullanılmıştır. Kriterleri ağırlıklandırmak amacıyla kullanılan Entropi yöntemi sonuçlarına göre en önemli kriter ‘GSYİH’nın yüzdesi olarak sağlık harcamaları’ olmuştur. Entropi ağırlıkları kullanılarak uygulanan WASPAS yöntemi sonuçlarına göre Covid-19 pandemisi ile mücadelede en başarılı ülkeler Rusya, Almanya, Kanada, ABD, Avusturya ve İsviçre olarak bulunmuştur.