Me'âric Sûresinin kavram ve belâgat açısından tahlili / An analysis of Surah al-Ma'ārij in terms of concepts

Abstract

Belâgat, ilminin en mükemmel ve özgün örnekleri mû'ciz bir kelâm olan Kur'ân-ı Kerîm'de yer almaktadır. Kur'ân'ın i'câzî ve edebî üstünlüğü, özellikle kavramsal yapı ve belâgat açısından yapılan ilmî incelemelerde açık bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Kur'ân sûrelerini bu yönleriyle ele alan çeşitli akademik çalışmalar mevcut olmakla birlikte, Meʿâric sûresini hem kavram hem de belâgat açısından müstakil olarak ele alan kapsamlı bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle, bu tezde Meʿâric sûresi, kavramsal ve belâgat yönünden tahlil edilerek alandaki literatüre katkı sunulması amaçlanmıştır. Tez, giriş, iki ana bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde, çalışmayla ilgili özel bilgiler ile Me'âric sûresi hakkında genel bilgiler sunulmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde, sûrede geçen ve anlamı daha az bilinen kelimeler kavramsal açıdan incelenmiştir. Bu kapsamda, söz konusu kelimelerin öncelikle sözlük anlamları ve Cahiliye dönemindeki kullanımları, ardından İslâmî bağlamda kazandıkları anlamlar açıklanmış ve böylece âyetlerde geçen ifadelerin daha derinlemesine anlaşılması hedeflenmiştir. İkinci bölümde, sûrede yer alan belâgat sanatları tespit edilerek, me'ânî, beyân ve bedî' ilimleri çerçevesinde analiz edilmiş ve örneklerle açıklanarak sûre içerisindeki edebî yapının inceliği ortaya konulmuştur. Bu çalışma neticesinde, Me'âric sûresi hem kavramsal hem de belâgat yönüyle analiz edilerek, sûrenin anlam derinliği ve belâğî üstünlüğü ortaya konulmaya çalışılmıştır.