Gebelerin, gıda güvenliğine yönelik bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi: Bitlis ili örneği / Determining the knowledge, attitudes and behavior of pregnants towards food safety: the case of Bitlis province

Abstract

Bu araştırma, tanımlayıcı tipte planlanmış, Bitlis ilinde bulunan gebelerin gıda güvenliğine yönelik bilgi düzeylerinin, tutum ve davranışlarının belirlenmesi amacı ile yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Bitlis İli Merkez Toplum Sağlığı Merkezlerine kayıtlı 554 gebe belirlemiştir. Araştırma, çalışmaya katılmaya gönüllü 216 gebe ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularında katılımcıların yaş ortalamasının 28.5'dir. Gebelikte gıda güvenliği ile ilgili bilgilerin en çok doktorlardan alındığı (%74,5) görülmektedir. Katılımcıların %66,7'si açık süt tüketirken, bu sütü genellikle 10-15 dakika (%40,8) kaynattıkları görülmektedir. Dondurulmuş gıdaların çözülmesi için en çok tercih edilen yöntemler mutfak tezgahında/oda sıcaklığında (%39,5) ve buzdolabında (%33,0) çözme yöntemleridir. Çözülmüş gıdaların tekrar dondurulmasının güvenli olmadığını belirtenlerin oranı ise oldukça yüksekti (%84,6). Araştırmaya katılan gebelerin öğrenim durumu, gelir durumu ve meslek gruplarına göre davranış uygulamalarından elde edilen bulgulara göre daha spesifik hijyen ve gıda güvenliği davranışlarında eğitim düzeyi yükseldikçe, gelir seviyesi artıkça olumlu davranışların arttığı belirlenmiştir. Gıda güvenliği tutum ölçeği ortalama ve standart sapma değeri 50,36±4,63'tür. Gıda güvenliği tutum ölçeğinde katılımcıların çoğu (%91,2) üstün olumlu tutuma sahiptir. Sonuç olarak araştırmaya katılan gebelerin gıda güvenliğine yönelik davranış ve tutumlarında genel olarak olumsuzluk saptanmazken bazı gıda güvenliği bilgilerinde yetersiz ve yanlış bilgiye sahip olduklarını söyleyebiliriz. Gebelerin gıda güvenliği konusundaki bilgi düzeyini artırmak amacıyla yerel sağlık kuruluşları ve toplum sağlığı merkezleri tarafından düzenlenecek eğitim programlarının yaygınlaştırılması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Gebelik, Gıda güvenliği, Hijyen, Tutum, Davranış.