Ka'nebî ve hadis kültüründeki yeri / Ka'nebî and its place in hadith culture

Abstract

İslâm’ın ikinci kaynağı olan hadislerin, günümüze intikalinde sahabe, tabiîn ve etbaû’t-tabiînin rolü yadsınamaz. Onların hadisleri ezberleme ve nakletmede gösterdiği titizlik neticesinde hadisler günümüze derli toplu bir şekilde gelmiştir. Etbaû’t-tabiînden olup bu rolü üstlenen önemli muhaddislerden biri de Mâlik’in gözde talebesi, Muvatta’ın güvenilir râvisi Ka’nebî’dir. Ka’nebî, yaşadığı dönemde hadis ilminin yanında fıkıh ve tefsir ilmiyle de hemhal olmuş bir âlimdir. Aynı zamanda imam, hâfız güvenilir, örnek bir şahsiyet, şeyhü’l İslâm, müctehid, dindar, züht ehli oluşu ile öne çıkmıştır. Bu çalışmada Ka‘nebî’nin hadis kültüründeki yeri ele alınmıştır. Ka‘nebî Mâlik’in talebesi ve râvisi olması hasebiyle tanınan bir şahsiyettir. Fakat onun şahsiyeti sadece Mâlik’in râvisi olması ile münhasır değildir. Kendisi aynı zamanda dönemin önemli muhaddislerine talebelik yapmış ve onlardan rivayet almıştır. Ayrıca Buhârî, Müslim, Ebû Dâvûd gibi Kütüb-i Sitte’nin muhaddislerine de hocalık yapmış ve onlara hadis rivayetinde bulunmuştur. Ka‘nebî ilmi ve ahlâki kişiliği ile de yaşadığı dönemde takdir edilen bir şahsiyettir. Ka‘nebî hadis rivayetlerinin günümüze intikalinde önemli bir muhaddis olmasının yanı sıra müstakil bir eseri bulunmamaktadır. Muvatta’ rivayetlerinin günümüze gelmesinde önemli bir rol üstlenmiştir.