Maya kültür ortamında nano-çinko oksit (ZnO NP)'in biyokimyasal etkilerinin araştırılması / Investigation of biochemical effects of nano-zinc oxide (ZnO NP) in yeast culture medium

Abstract

Çinko-oksit nanopartikülü (ZnO NP) üstün özellikleri nedeniyle birçok alanda yaygın olarak kullanılan metal oksit malzemelerden biridir. Bu NP'lerin biyolojik sistemlerde toksik etkileri üzerine çalışmalar yapılmış olmasına rağmen biyokimyasal parametreleri üzerine olan etkilerini araştırmak için az sayıda çalışma yapılmıştır. Bu amaçla sunulan çalışmada; ZnO NP'nin maya (Saccharomyces cerevisiae) kültür ortamında bazı biyokimyasal parametreleri ve savunma sistemi üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Öncelikle deneyde kullanılacak olan S. cerevisiae maya hücresinin gelişimi ve çoğalması için YEDP besiyeri ortamı hazırlandı. Besiyeri ortamı içerisine ZnO'den 100 mg/L ve 250 mg/L konsantrasyonları içerecek şekilde deney grubu oluşturuldu. Gerekli sterilizasyon işlemleri yapıldıktan sonra laboratuar şartlarına kadar soğutulan her grup kültür örneğine S. cerevisiae hücrelerinin stok kültüründen aşılama yapıldı. Aşılama işleminin ardından inkübasyona bırakılan kültürler, laboratuar şartlarında hücre yoğunlukları ölçülüp santrifüj edilerek hücreler toplandı. Toplanan hücre pelletleri, Tris HCl-baz ve EDTA karışımı ile homojenize edilip santrifüj edildikten sonra süpernatant kısmı ile GSH (Elman reaktifi), total protein (Lowry) ve TBARS ölçümleri (HPLC cihazı ile), geriye kalan pellet kısmıyla da n-hekzan/izopropanol karışımı ile homojenize edilerek yağ asidi ve sterollerin (ergosterol, kampestrol, stigmasteol, betasitosterol) analizi (gaz kromatografi) yapıldı. Sonuç olarak; ZnO NP S. cerevisiae'nın biyokimyasal ve savunma sistemi üzerinde farklı etkilere sahip olduğu gözlenmiş olup çok yüksek ZnO NP dozlarının organizmada stres oluşturduğu belirlenmiştir. Özellikle antioksidan savunma sistemi üzerinde açığa çıkan sonuçların diğer canlı modelleri üzerindeki benzer çalışmalara kaynak olacağı ve in vivo sistemler kullanılarak yapılacak ileriki çalışmalara destek olarak, literatür bilgisine katkıda bulunulacağı düşünülmektedir.