Siirt vilayetinde sosyal, siyasal ve kültürel faaliyetler (1931-1956) / Siirt provience, social, political and cutural acti̇vi̇ti̇es (1931 – 1956)

Abstract

Siirt, zengin tarih ve kültürel bir miras üzerine kurulmuş önemli bir şehirdir. Şehrin kurulduğu coğrafya, bir yönüyle Ortadoğu ve Mezopotamya'ya bakarken diğer yandan Batıya bakar. Siirt'te günümüzden sekiz bin yıl evvel yerleşimin olduğu son arkeolojik kazılarla anlaşılmıştır. Bu topraklar üzerinde tarih öncesinden başlayarak çeşitli toplumlar yaşamını sürdürdüğü gibi tarihi dönemlerde de Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi pek çok köklü devlet hâkimiyet kurmuştur. Siirt'in ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayanmakta, bunun yanında özellikle şehrin yüksek kesimlerinde bulunan göçerler (Koçer) tarafından hayvancılıkta uzun süre yapılmıştır. Siirt'te uzun bir süre yer altı zenginliklerinin var olduğu bilinmektedir. Siirt'in kültürel zenginliği içinde eğitimin önemli bir yeri vardır. Osmanlı döneminde Siirt te köklü ve ileri bir eğitim kültürü oluşmuştur. Özellikle medreseler üzerinden bilimsel bir kültür ve gelenek taşınmıştır. Siirt'te nüfus devamlı hareketli olmuştur. Siirt'in nüfusu Cumhuriyet döneminde artmasına rağmen Siirt ten de sürekli Batıya göç olmuştur. Ayrıca Siirt kırsalından merkeze doğru da göç hareketleri yaşanmıştır. Halkevleri, Cumhuriyet ideolojisinin yerleşmesi, gerçekleştirilen inkılâpların toplum tarafindan kabul görmesinde ve ülkenin kültürel alanlarda istenilen seviyelere ulaştırılmasında rol oynayan kurumlardır. Bu nedenle Siirt merkez ve kazalarında halkevleri açılmış ve daha sonra çalışmalarını daha geniş kesimlere ulaştırma amacıyla kaza ve köylerde de halkodaları açılmıştır. Demokrat Parti'nin iktidara gelmesiyle Halkevlerine son verilmiştir.