Türkiye'de kadın hareketleri ve İslami düşünceye mensup kadınların feminizme yaklaşımı / Women's movements in Turkey and Islamic women approach to feminism

Abstract

Osmanlı Devleti'nin eski gücüne kavuşmak umuduyla yüzünü Avrupa'ya çevirdiği modernleşme süreci, kültürel alanda Batı taklitçiliğini getirmiş, Osmanlı erkekleri kadar kadınlar da bu süreçten etkilenmiştir. Fransız İhtilali sonunda Avrupa'daki yaşantılarına isyan eden kadınlar, kadın hareketlerini başlatmış ve bu hareketler Osmanlı kadınlarına da tesir etmiştir. Bu hareketlerin etkisi ile Osmanlı kadınları İslam'daki yerlerini sorgulamaya başlamış ve Osmanlı'da kadın hareketleri ortaya çıkmıştır. II. Meşrutiyet dönemi ile belirginleşen bu tavır Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla daha görünür hale gelmiş, Batıyı taklit ile modernleşen kadınlar feminist bir kesim meydana getirmiştir. 1980'li yıllarda kamusal alanda görünür olmaya başlayan "İslamcı Kadınlar" ile birlikte "İslamcı feminizm" kavramı gündeme gelmiştir. Bu doğrultuda feminist harekete yakın duran veya feminizmin İslam ile asla bağdaşmadığını savunan farklı tutumlar gelişmiştir. Çalışma esas itibariyle Türkiye'de kadın hareketlerine, bakış açılarını İslam'a dayandıran kadın düşünürlerin feminizme ve bu düşüncenin ortaya çıkardığı kavram, tanım ve olaylara yaklaşımını ele almaktadır. Anahtar Kelimeler: Feminizm, İslamcı feminizm, Kadın Hareketleri, Modernleşme.