Geçirimli tersip bentlerinin hidrolik analizi / Hydraulic analysis of slit check dams

Abstract

Geçirimli tersip bentleri özellikle şiddetli yağış rejimlerinin görüldüğü engebeli bölgelerde kullanılan bir su yapısıdır. Yüksek hızla gelen taşkın debiyle birlikte gelen küçük malzemeleri geçirirken, sürüklenen (kaya, iri taş gibi) ve yüzen (Ağaç, kütük vb.) iri malzemelerin geçişine izin vermez. Belirli aralıklarla inşa edilen bu yapılar akarsu akımının hidrolik karakteristiklerini de değiştirir. Bu tez çalışmasında geçirimli tersip bentlerinin akımın hidroliğine etkileri deneysel ve sayısal yöntemlerle incelenmiştir. Bu amaçla ilk olarak, kurulan bir açık kanal içerisine farklı boyutlarda bloklar yerleştirilerek farklı akım koşullarındaki hidrolik davranışları deneysel olarak incelenmiştir. İkinci olarak; model deneyi boyutlarındaki aynı blok tipleri için Hesaplamalı Akışkanlar Dimaiği (HAD) kullanılarak üç boyutlu sayısal model analizleri gerçekleştirilmiştir. Sayısal ve deneysel modellerden elde edilen su yüzü profilleri, enerji sönümleme oranları ve hız profilleri gibi akımın hidrolik özellikleri ortaya konulmuş ve tartışılmıştır. Ayrıca bu deneysel ve sayısal model sonuçları karşılaştırılarak sayısal modelin doğrulaması yapılmaya çalışılmıştır. Son olarak gerçek prototip boyutlarında sayısal model çalışmaları yapılarak farklı Froude sayılarındaki akımın durumları incelenmiştir. Bu çalışmada katı madde hareketi üzerinde durulmamış sadece akımın hidroliği üzerinde durulmuştur.