COVID-19 pandemi hastanesinde çalışan yoğun bakım hemşirelerinin yaşadıkları iş stresi ve bunun psikoloji üzerindeki etkileri / The experienced by intersive care nurses working in the COVID-19 pandemic hospitaland its effects on psychology

Abstract

COVID-19 pandemisi, Aralık 2019'da Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıktı. 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel salgın ilan edilmiştir. Ülkemizde ve tüm dünyada corona virüs nedeniyle birçok sağlık çalışanı hayatını kaybetmiştir. Pozitif hasta sayısının gün geçtikçe artması yoğun bakıma olan ihtiyacı arttırmıştır. Pandemi sürecinde yoğun bakımlara yatan hasta sayısındaki artış hemşirelere daha fazla görev ve sorumluluk yüklemiştir. Hastaların yoğun bakımda anlık takibi, uzun süren vardiyalar, hastalara bakım verirken virüs ile temasın artması, virüsü bulaştırma korkusu, koruyucu ekipman erişim sıkıntısı ve hastalığın mortalite oranının yüksek olması yoğun bakımda çalışan hemşirelerin iş stresini arttırmıştır. Bununla birlikte pandemi süreci hemşirelerde bazı fiziksel, psikolojik ve ruhsal problemlerin oluşmasına neden olmuştur. COVID-19 pandemisi hemşirelerde; anksiyete, depresyon, sigara ve madde kullanımında artış, iş doyumsuzluğu, iş veriminde azalma, tükenmişlik, işi bırakma, aile içi ilişkilerde bozulma, kişilerarası iletişim sorunları gibi ruhsal, mesleki ve sosyal sorunların oluşmasına neden olmuştur. Çalışmanın amacı, pandemi hastanesinde çalışan yoğun bakım hemşirelerinin iş stresini ve psikolojik etkilerini belirlemektir. Çalışma, Bitlis Tatvan Devlet Hastanesinde COVID-19 yoğun bakımda çalışan 93 hemşireye uygulanmıştır. Çalışmada, evreninin tamamına ulaşmıştır. Kesitsel çalışmanın verileri; ilk bölümde çalışanların demografik özellikleri ve çalışma hayatını sorgulayan 21 soruluk anket ve daha sonra 14 sorudan oluşan İş Stresi Ölçeği ile toplanmıştır. Katılımcı hemşirelerin %49,5'i işini severek yaptığını belirtmiştir. Pandemi sürecinden bu yana iş stresinin arttığını belirten katılımcıların oranı %90,3'tür. Katılımcıların iş stresi puan ortalaması 3,25 (Ss=0,64) olarak hesaplanmıştır. Araştırmaya dahil edilen katılımcıların iş stresleri F kategorisinde bulunmuştur. Bu kategori, sorumluluk düzeyi yüksek, kişiyi zaman açısından zorlayan, dinlenmeye ve aile ilişkilerine imkân tanımayan, bu sebeple sağlık ve verimlilik için tehdit oluşturan stres düzeyini işaret etmektedir. Bu çalışma sayesinde COVID-19 yoğun bakımda çalışan hemşirelerin stres kaynaklarının belirlenip ruh sağlığını korumaya yönelik gerekli önlemler alınmalıdır.