Bitlis'te Beş Minarenin yapısal analizi / Structural analysis of Five mMinarets in Bitlis

Abstract

Bitlis, birçok medeniyete beşiklik etmiş ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde önemli bir stratejik geçiş koridorunda yer alan bir ilimizdir. İlde farklı medeniyetler ait birçok tarihi yapı bulunmaktadır. İlin tarihi yapılar açısından reklam yüze olan ve türkülere konu olan Beş Minarenin yapısal analizleri bu tez çalışmasının konusunu oluşturmaktadır. Bu minareler, Bitlis'in yaşadığı önemli olaylara şahitlik etmeleri ve ilin tarihi açısından oldukça değerli bir konumdadır. Minarelerin yapımında kullanılan Bitlis taşının, malzeme özellikleri tahribatsız deney yöntemleri ile belirlenmiştir. Çalışma kapsamında her bir minare hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Beş Minarenin her biri için yerinde yapılan ölçümler ile boyutları ve mevcut yapısal durumları belirlenmiştir. Her bir minare için güncel deprem yönetmeliğinde yer alan düşey ve yatay tasarım spektrumları kullanılarak, minarelerin deprem davranışı belirlenmeye çalışılmıştır. Yığma bir şekilde inşa edilmiş minarelerde analizler sonlu elemanlar yöntemi kullanılarak yapısal modeller oluşturulmuştur. Farklı yükleme durumları altında minarelerde meydana gelen gerilme değerlerinin yanı sıra periyot ve yerdeğiştirme değerleri de hesaplanmıştır.