99 numaralı mühimme defteri transkripsiyonu ve değerlendirmesi (91-180)

Abstract

Mühimme Defterleri, Divan-ı Hümayun toplantılarında görüşülen iç ve dış konulara ait siyasi, askeri, kültürel, ekonomik kararların kaydedildiği defterlerdir. Bu defterler Osmanlı Devleti’nin merkez ve taşra teşkilatındaki idari ve askeri organların yapısı, karşılıklı ilişkileri hakkında önemli bilgiler içerir. Mühimme Defterleri, XVI. Yüzyılın ortalarından XX. Yüzyılın başlarına kadar ki dönemi kapsayan önemli tarihi kaynaklardır. Ayrıca komşu ülkeler ile Avrupa, Rusya, Ortadoğu, Kafkaslar, Kuzey Afrika, Arabistan Yarımadası hakkında önemli bilgiler içerir. ‘99 No’lu Mühimme Defterinin Transkripsiyonu ve Değerlendirilmesi’ başlığını taşıyan yüksek lisans tezi, II. Süleyman’nın saltanatı (1687-1691) yılları içinde yer alan,1688-1689 yıllarında tutulmuş olan Mühimme defterinin, transkripsiyonu, değerlendirilmesi ve tasnifini içermektedir. Defter; 1688-1689 Osmanlı Tarihinin genel profiline uygun olarak, Belgrad, Vidin, Avlonya gibi Balkanlarda yüzyıl içinde Avusturya ile mücadeleye sebeb olan beldelerin, savunulması, bu savunmalar için gerekli olan mühimmat ve askerin tedariki, bunlarla ilgili, Osmanlı’nın kendi kuvvetlerine, ya da ona tâbi olan Erdel kralı, Eflak voyvodası, Boğdan voyvodası ve Kırım hanlarına gönderilen hükümleri içermektedir. Buna ek olarak bu dönemde oldukça yaygın olan eşkıyalık faaliyetleri, devlet görevlilerinin müsbet ya da menfî çeşitli faaliyetleri, kilise tamirleri, halkın korunması, görev tevcîhi, asker kaçakları ve halka yaptıkları vs. gibi birçok konu defterde bulunmaktadır.