AŞI TEREDDÜDÜ VE AŞI KARŞITLIĞININ RİSK TOPLUMU ÜZERİNDEN OKUNMASI

Abstract

Aşı tereddüdü ve aşı karşıtlığı, bilime, bilim insanlarına ve tıbbi otoritelere güvensizliğin bir tezahürü olarak birçok hastalığa karşı alınabilecek önlemleri engellediğinden dolayı halk sağlığı açısından tehlike oluşturmaktadır. Özellikle yakın geçmişte yaşanan covid-19 dönemi sonrasında bu kavramlar, toplumdaki aktörler arasında önemli tartışmalara yol açmıştır. Dolayısıyla aşı tereddüdü ve aşı karşıtlığı kavramlarını anlamak, bu kavramları kuramsal bir temele oturtmak ve bu kavramların bilimle olan ilişkisini incelemek günümüz toplumlarındaki önemli sosyo-politik olayları anlamak açısından ve otoriteler tarafından yaşanan toplumsal problemlere çözüm üretilebilmesi açısından önem arz etmektedir. Ulrich Beck, “Risk Toplumu (Risk Society) teorisinde modern dönem sonrasında oluşan risk toplumunda, insanların korku ve güvensizlik ortamı içerisinde değişen bilim anlayışını açıklamış ve bu dönemde insanların bilimle olan ilişkisini incelemiştir. Bu çalışmanın amacı, aşı tereddüdü ve aşı karşıtlığı kavramlarını Ulrich Beck’in risk toplumu teorisi üzerinden okumak ve bu yolla günümüz toplumlarının bilimle olan ilişkisini ortaya koymaktır. Çalışmada döküman analizi yöntemi kullanılmış, geçmişten bu yana aşının gelişimi modern toplum ve risk toplumu üzerinden incelenmiştir. Çalışma nihayetinde Beck’in risk toplumu kuramının ve kuramında kullandığı “küreselleşme, korku kültürü, imal edilmiş riskler, güvensizlik ve eylemsizlik” kavramlarının ve bu kavramların bilimle olan ilişkisinin, günümüzde yaşanan aşı karşıtlığı ve aşı reddi problemlerinin kaynağına ışık tuttukları görülmüştür.