ÇOKKÜLTÜRCÜLÜĞÜ “GÖZDEN DÜŞEN BİR FRAKSİYON” BAĞLAMINDA YENİDEN OKUMAK

Abstract

Kültür, toplumların varoluşlarından itibaren inşa ettikleri, her topluma özgü birer kaynak niteliği taşımaktadır. Bu kendine özgülük, her sosyal grubun birbirinden farklılığını apaçık kılmaktadır. Kültürel anlamda farklılıkları belirginleşen toplumların bir arada yaşaması ise çoğu zaman sosyal ve politik sorun haline gelmiştir. Bu sebeple çokkültürlü toplumlar bu farklılıkları ya birer kaynak ya da tehdit olarak görmüş ve bunu yönetmenin yolunu aramışlardır. Bu durumu yönetme arayışları arasında ulus devlet inşası, asimilasyon politikaları, homojenleştirici eğilimler, çokkültürcülük politikaları, kültürlerarasılık gibi temel yönelimler vardır. Her ne kadar kültürel çeşitliliğin zenginlik olarak addedilmesi ile çokkültürlülük önemsense de son dönemlerde özellikle kitlesel göç dalgalarının büyük etkisi neticesinde çokkültürcülüğün popülaritesi azalmış ve ulusal kültürlerin korunmasına yönelik reaksiyonlar yeniden gündeme gelmiştir. Bu araştırma, kültürel farklılıkların bir arada yaşama formlarına dikkat çekmeyi ve ulusal kültürlerin geleceğini çokkültürcülük ekseninde yeniden ele almayı amaçlamaktadır. Durum çalışmasını metodolojik analiz birimi olarak kullanan bu araştırma, çokkültürcülük olgusunu derinden analiz edebilmek için çokkültürcülüğün tarihsel süreç içerisindeki gelişimini, diğer bir arada yaşama modelleri ile olan farklılıklarını ve uygulama alanlarındaki temel çelişkileri gözler önüne sermesi bakımından önem taşımaktadır. Ayrıca metodolojik bağlamda, çokkültürcülüğün ulusal kültürlerin sonunu mu getireceği ve bu kültürel çeşitliliğin bir arada yaşamasının çokkültürcülük politikaları ile mümkün olup olmayacağı; bu araştırmanın temel tartışma zeminini oluşturmaktadır. “Kültürlerarasılık”, “çokkültürcülük” ve “kültürlerarası diyalog” gibi olgular ise birer argüman olarak tartışmaya katkı sunmaktadır.