ÇEVRE VERGİSİ VE FİNANSAL GELİŞMİŞLİK İLİŞKİSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ, TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Abstract

Türkiye ekonomisi için, finansal gelişme ve çevre vergisi geliri değişkenlerinin ele alındığı bu çalışma ile ulusal literatürde var olan bir boşluğun doldurulması amaçlanmaktadır. Ekonomik kalkınmanın vazgeçilmez bir parçası olan finansal gelişme ile, giderek artan bir öneme sahip olan çevre kirliliğinin önlenmesi ve çevresel sürdürülebilirlik, günümüz ekonomik gelişme sürecinin bir gerekliliği olarak öne çıkmaktadır. Bu nedenle, finansal gelişme ile çevre politikaları arasındaki etkileşimi anlamak ve Türkiye'nin bu konudaki durumunu değerlendirmek, hem ekonomik büyümeyi desteklemek hem de çevresel sürdürülebilirliği sağlamak için önemlidir. Ele alınan değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki Johansen eşbütünleşme testi ile, nedenselliğin yönü ise Granger nedensellik testi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, seriler arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. Bu, Türkiye’de çevre vergilerinin ekonomik yapıyı etkileyen bir unsur olduğunu ve finansal gelişmişlikle ilişkili olduğunu göstermektedir. Nedensellik testi sonucunda ise çevre vergisi gelirinden finansal gelişmişlik endeksi değişkenine doğru tek yönlü nedensellik saptanmıştır. Bu da Türkiye’de çevre vergilerinin artan finansal gelişmişlik düzeylerine katkı sağlayabileceğini öne sürmektedir. Çevresel politikaların ve çevre vergi mevzuatının geliştirilmesinin, ekonomik büyümeyi destekleyeceği ve finansal sistemde daha fazla derinlik kazanılmasına katkıda bulunabileceği öngörülmektedir.