KIRAAT İLMİNDE İNDİRÂC VE TELFÎK

Abstract

Kıraat ilmi Kur’ân ilimleri arasında önemli bir yere sahiptir. Bu ilim, Kur’an’ın tilaveti esnasında takip edilen kuralları ve farklı okuma usullerini inceler. Hz. Peygamber’in ashabı bu ilmi direkt Hz. Peygamber’den öğrenmiş ve sonraki nesillere aktarmışlardır. Daha sonraki dönemlerde kıraat ilmi sistematik hâle gelmiş, kıraat imamları sahih senedlerle öğrenmiş oldukları kıraatler arasından tercihte bulunarak kendi kıraatlerini oluşturmuşlardır. İbn’ül-Cezerî en-Neşr fi’l-kırâ’âti’l-aşr adlı eserinde sahih kıraatlerin sayısının on olduğunu ifade etmiş ve bu kıraatlere bağlı olarak da yaklaşık bin tarîke yer vermiştir. Bu tarîklerin sayısının bine ulaşmasıyla birlikte, herhangi bir metodolojiye riayet edilmeden kıraatlerini birbirine karıştırılarak okunması anlamına gelen telfîk, bir problem olarak ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada, kıraat ilminin temel kaynaklarında yer alan telfîk kavramı, âlimler tarafından ortaya konulan görüşler ışığında tahlil edilecek ve âlimlerin telfîk’in hükmü ile ilgili görüşleri değerlendirilecektir. Ayrıca çalışmamızda kıraat eğitiminde yaygın olarak uygulanan indirâc metodunun hükümleri ve kısımları izah edilecek, aynı zamanda bu metodun olumlu ve olumsuz yönlerine değinilecektir. Çalışmamız, indirâc usûlune dâir bir bakış açısı sunmayı, telfîk konusunda detaylı bilgi vermeyi ve ülkemizde uygulanan kıraat tedrîsâtı hakkında değerlendirmelerde bulunulup, bu ilmin daha iyi kavranılması hususunda katkıda bulunacak birtakım öneriler sunmayı hedeflemektedir.