Islamic Gravestones in the Cemetery of Derbend City, in Dagestan Region, Southern Russia during the twelfth century AH/ Eighteenth century AD: “A Study of Form and Content”

Abstract

Bu araştırma, h. 12. yüzyıl/m. 18. yüzyılın sonlarına tarihlenen Dağıstan Derbend Mezarlığı'ndaki İslami Mezar Taşları resimli kataloğunun tanımlayıcı bir çalışmasını sunmaktadır (tüm tarihler hicrî takvim veya sayılarla Farsça takvim olarak belirtilmiştir). Derbend mezarlığında KīrkliLiyār veya Narin-Kala, Dūl-Dūl ve Šaykalalāḥ denilen üç yerde yaklaşık 43 mezar taşı kayıtlı olduğu ortaya çıktı. Camilerin içinde, müzelerde herhangi bir mezar taşı tespit edilemedi. Yapılan arkeolojik alan çalışmalarında h. 12. yüzyıl/m. 18. yüzyıla sonlarına ait daha önce önceki kazılardan çıkarılan bazı mezar taşı parçalarından başka bir şeye rastlanmamıştır. Yine bazı müze ve türbelerde aynı zamana tarihlenmemiş bu türden parçalar bulunmuş. Ancak bunlar da m. 19. yüzyılın başlarına aittir. Derbend Mezarlığı'nın ziyareti sırasında tez sahibi Muhammed Nasır İsmail tarafından Derbend Mezarlığı'nın arkeolojik saha araştırması neticesinde, etnografik kültürel ve maddi kayıtlar, mezar taşlarının kullanımları, dini cenaze törenleri ve sözleri elde edilmiştir. Daha sonra elde edilen bu içerik orijinal Arapça, Farsça ve Türkçe-Dağıstanî metinlerinden modern İngilizceye çeviriyi tamamladıktan sonra, Arapça orijinal metinler okundu ve Latinceye çevrildi.