Yaşar Kemal’in “Gülizarlan Ninesi” Öyküsünde Ekofeminist Düşünce

Abstract

Türk edebiyatının en önemli isimlerinden Yaşar Kemal roman sanatına damgasını vurmuş bir yazardır. Başta roman olmak üzere, deneme, derleme, röportaj, şiir ve çevirinin yanı sıra öyküler de kaleme alan yazar, edebiyat sanatına ilk adımını attığı öykü türündeki eserlerini Sarı Sıcak (1952) adlı kitapta yayımlar. Bu türde vermeye devam ettiği eserlerini Bütün Hikâyeler (1967) adıyla tekrar bir araya toplayan yazar o tarihten sonra roman sanatına ağırlık verir ve yeni öykülerini kitaplarına almaz. Kumbara adlı çocuk dergisinin 1978 tarihli birinci sayısında yer alan “Gülizarlan Ninesi” adlı öyküsü, yazarın kitaplarına almadığı, bugün de başka bir yerde yayımlanmamış ve özellikle çocuklar için kaleme alınmasıyla ilgi çeken, yetkin bir öyküdür. Anne ve babasından uzakta, ninesiyle beraber yaşayan Gülizar adlı küçük bir kızın hayatının ve geçimlerini sağlamak üzere ormana çiçek toplamak için gittiği bir günün hikâyesinin anlatıldığı bu öyküde çevre duyarlığı, doğa bilinci ve kadının bağımsızlığına dair bir hikâye ve bütün bunları iç içe geçiren özgün bir yaklaşım okurun dikkatini çeker. Bu incelemede, o yıllarda henüz Avrupa’da ilk kez duyulmaya başlayan ekofeminist düşüncenin estetiğini veren Yaşar Kemal’in hiçbir kitabında yayımlanmamış “Gülizarlan Ninesi” adlı öyküsü ekofeminist düşünce çerçevesinden ele alınmıştır.