Türk Romanında Görücü Usulü Evlilikler (1971-1980)

Abstract

Görücü usulü evlilikler toplumda sık rastlanan evlilik türlerindendir ve yapılan araştırmalara göre Türkiye’deki en yaygın evlenme şeklidir. Aşkın ötelendiği (en az bir taraf için) ve mantığın öne çıkarıldığı bu tür evliliklerde, aile büyüklerinin veya aracıların rolü oldukça büyüktür. Çünkü aracılar (elçiler), evlenecek çiftler adına sorumluluk almakta ve iki tarafı bir araya getirmektedir. Görücü usulü evliliklerin gelenek boyutu da ihmal edilmemelidir. Özellikle kapalı toplumlarda en geçerli evlilik şekli, görücü usulü evliliklerdir. Çünkü kadın ve erkeğin birbirini tanıma imkânının olmadığı yerlerde doğal olarak görücülük uygulaması gelişir. Romanlar, bünyesinde yaşanılan toplumdan izler taşır. Her ne kadar kurgu da olsa, romanlardan hareketle toplumların kültürleri, gelenekleri, yaşantıları vb. hakkında bilgiler elde etmek mümkündür. Bu çalışmada 1971-1980 döneminde yayımlanan yüz yirmi romandaki görücü usulü evlilikler incelenecektir. Romanlar bir tür doküman olarak görülecek ve bu dokümanlardan elde edilen verilerden yola çıkılarak görücü usulü evliliklerin nasıl ortaya çıktığı, hangi tür romanlarda sıkça işlendiği, bu tür evliliklerde tarafların rızasının olup olmadığı, aracıların üstlendikleri fonksiyonlar vb. irdelenecektir. Ayrıca ilgili dönemdeki istatistiksel çalışmalardan da yararlanılacak, karşılaştırmalar yapılacak ve bunun neticesinde bazı değerlendirmelerde bulunulacaktır.