İran ve Türkiye’deki Ortaöğretim İslam Tarihi Ders Kitaplarında Dört Halife Dönemi: Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Abstract

Dört halife dönemine mezhepsel tutumlardan kaynaklı olarak Sünni ve Şiî İslam dünyasında farklı yaklaşımlar söz konusudur. Bu farklıklar mevcut eğitim öğretim sistemi içerisinde yeni nesillere okul kitapları aracılığıyla aktarılmaya çalışılmaktadır. Taraflı yaklaşımdan kaynaklı ders kitaplarındaki birçok bilginin tarihi gerçeklikten uzak bir şekilde öğrencilere sunulmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada İslam dininin farklı mezheplerine mensup iki devlet olan İran İslam Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti Eğitim Bakanlıklarına bağlı ortaöğretim seviyesindeki okullarda 2018-2019 eğitim öğretim yılında İslam Tarihi ders kitaplarında dört halife dönemi bahsi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Çalışmada her iki devlete ait orta öğretim kurumlarında okutulan İslam Tarihi ders kitabı nicelik ve nitelik bakımından ele alınmıştır. Kitaplarla ilgili tanıtıcı bilgiler verildikten sonra dört halife dönemlerinin geçtiği kısımlar detaylı olarak incelenmiştir. Tarihi gerçeklik dışındaki olaylar ve olaylarla ilgili yaklaşım tarzı ve yorumlar tespit edilerek değerlendirme kısmında karşılaştırmalı olarak irdelenmiştir.