Nidâî’nin Tenbîhnâme Adlı Eserinde İsim ve Fiil Çekimi

Abstract

Bu çalışmada 16. yüzyılda yaşamış olan ve daha çok hekim kimliğiyle tanınan Nidâî’nin Tenbîhnâme adlı eseri isim ve fiil çekimi yönünden incelenmiştir. Mensur-manzum karışık tarzda yazılmış, dini tasavvufi bir nasihatnâme olan Tenbîhnâme, H 952 (M 1545) yılında kaleme alınmıştır. Bu yönüyle Tenbîhnâme Eski Anadolu Türkçesinden Osmanlı Türkçesine geçiş dönemi eseri olarak nitelendirilebilinir. Dolayısıyla Tenbîhnâme Eski Anadolu Türkçesinden Klasik Osmanlıcaya geçişin ne şekilde gerçekleştiği hususunda bilgi edinebilecek bir eserdir. Çalışmada isim ve fiil çekiminde Eski Anadolu Türkçesinden Osmanlı Türkçesine geçişte ne gibi değişme ve farklılaşmaların olduğunu ortaya koyabilmek için konu art zamanlı bir bakış açısıyla Eski Türkçe ve Eski Anadolu Türkçesi dönemleriyle karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Eserin isim ve fiil çekimi yönünden özelliklerinin belirlenmesi tarihsel Türk dili alanındaki çalışmalara katkı sağlayacaktır. Tenbîhnâme’nin tespit edilen 6 yazma nüshası olmakla birlikte çalışmada Almanya nüshası kullanılmıştır. Bu nüsha Almanya Berlin Devlet Kütüphanesi Doğu El Yazmaları Koleksiyonu Ms. or. oct. 3006 arşiv numarasıyla kayıtlıdır. 96 varaklık bu nüsha şimdilik ulaşılabilen en hacimli nüshalardan biri olmakla birlikte istinsah tarihi en eski olan nüsha olduğu için tercih edilmiştir