El Aman Hanı Ve Köse Hüsrev Paşa Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Bitlis Rahva Ovasında yer alan El Aman Hanı, 16. yüzyılın ikinci yarısı Osmanlı mimarisi örneklerindendir. Vakfiyesine göre yapılıĢ gayesi, gelen geçen yolcu ve kervanlara sığınak ve konaklama hizmeti sağlamaktır. Yapının kapalı alanı 90x70 metre gibi muazzam fiziki ölçülere sahiptir. Kapalı alan haricinde geniĢ ve revaksız bir avlu ve ana binaya bitiĢik büyük ve zarif bir hamamı mevcuttur. El Aman Hanı bu haliyle külliye görünümünde bir kervansaraydır. Han olarak anılması bu gerçeği değiĢtirmez ve esasen herhangi bir mahzuru da yoktur. Zaman içinde bu külliyenin bazı bölümleri yıkılmıĢtır. El Aman Hanı, 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı Devletinin Van Beylerbeyi Köse Hüsrev PaĢa tarafından bir hayrat olarak yaptırılmıĢ ve kendi adına kurduğu Hüsrev PaĢa Vakfına devredilmiĢtir. Hüsrev PaĢa, kurduğu bu vakfın ve bu kervansarayın yaĢaması için de Ģehir içinde ve dıĢında büyük gelirler ve akarlar bağıĢlamıĢtır. Söz konusu bu vakfın Vakıflar Genel Müdürlüğünde bulunan vakfiyesine göre, El Aman Hanı’nın ve Vakfının tamamlanma ve tanzim edilme tarihi Hicri: 987/Miladi:1579’dur. Merhum Hüsrev PaĢa, Van Beylerbeyi olarak görev yaptığı yıllarda Van ve Bitlis’te bu kervansaraydan baĢka çok sayıda bayındırlık eserleri inĢa ettirmiĢtir. Anahtar Kelimeler: El Aman Hanı, Köse Hüsrev PaĢa, Bitlis