Streptozotosin kaynaklı diyabetik sıçanlarda Arum rupicola'nın in vivo antioksidan potansiyeli

Abstract

Diabetes mellitus, dünya popülasyonunun azımsanmayacak bir kesimini etkileyen metabolik bir hastalıktır. Arum rupicola, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, halk hekimliğinde diyabetin tedavisi için kullanılmaktadır. Bu çalışma, Arum rupicola’nın streptozotosin (STZ) ile oluşturulan diyabetik sıçanlarda toprak üstü kök ve gövde liyoflize ekstresinin oksidatif stres belirteçleri üzerine etkisini değerlendirmek için tasarlanmıştır. Çalışmanın deneysel modellemesine göre, toplam 36 adet erkek sıçan rastgele altı gruba ayrıldı. İlk grup, normal kontrol (NK), ikinci grup, streptozotosin (STZ) ile deneysel diyabet oluşturuldu (DK). Üçüncü grup, diyabet+akarboz (DAK) deneme süresince verildi. Dört, beş ve altıncı gruplardaki sıçanlar STZ ile diyabet oluşturulduktan sonra sırasıyla 100, 200 ve 400 mg/kg (DAR: Diyabet+Arum ekstresi: DAR 100, DAR 200, DAR 400 mg/kg) doz aralığında Arum rupicola liyoflize ekstresi gavaj yolu sıçanlara verildi. Bu çalışmada, antioksidan savunma sistemi unsurlarından olan süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GPx), katalaz (CAT) aktivitesi ile non-enzimatik antioksidan olan glutatyon (GSH)'un düzeylerinin ölçümleri gerçekleştirildi. Ayrıca, lipit peroksidasyonun (LPO) son ürünü olan malondialdehit (MDA) seviyeside belirlendi. Diyabetik gruplarda, uygulama dozlarının tümünde SOD, GPx ve CAT ve GSH düzeylerindeki azalışlar normal kontrol (NK) grubuna göre anlamlı bulundu. Ancak eritrosit ve karaciğer dokularında lipit peroksidasyonu sonucu oluşan MDA'in düzeyinde görülen azalma normal kontrol ve diyabetik kontrol gruplarına göre anlamlı bulundu (p≤0.05). Diğer yandan, beyin dokusu DAR3 grubunda ve böbrek dokusu DAR1, DAR2, DAR3 gruplarında artan MDA düzeyleri istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bitki ekstresi uygulanan diyabetik gruplarda, farklı dokularda belirlenen değişken SOD, GPx ve CAT aktivite ve GSH’un ölçümleri istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p≤0.05). Sonuç olarak, diyabetik sıçanlarda oksidatif stresin etkileri karşısında Arum rupicola ekstresinin doza bağlı dokudan-dokuya farklılık gösteren antioksidatif etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.