Bitlis’teki Tüketicilerin Gıda Güvenliği ve Gıda Hijyeni Konusundaki Bilgi ve Tutumları

Abstract

Bu araştırmada, Bitlis il merkezinde ikamet eden tüketicilerin gıda güvenliği ve gıda hijyeni konusundaki bilgi ve tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. 2015 yılının Şubat ayında yürütülen araştırmada, gelişigüzel örnekleme yöntemiyle seçilen 405 katılımcının yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve meslek bilgileri ile gıda güvenliği ve gıda hijyeni ile ilgili ürünü satın almadan tüketinceye kadar dikkate almaları gereken 40 ifadeden oluşan bir anket formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler IBM SPSS 20® programında sıklık, bağımsız T-testi ve Pearson Ki-kare (χ2) testleriyle değerlendirilmiştir. Ankete katılan tüketicilerin yaş ortalamalarının 30.62±9.45, %53.6’sının kadın, %46.4’ünün erkek, %67.4’ünün üniversite mezunu, %20.7’sinin lise mezunu, %9.9’unun ilköğretim mezunu, %32.3’ünün büro memuru ve %16.3’ünün ev hanımı olduğu belirlenmiştir. Tüketicilerin %84.0’ü gıda ürünlerini satın alırken son kullanma tarihlerine dikkat ettiğini, %87.2’si ambalajsız gıda ürünü alırken tazeliğine, temizliğine dikkat ettiğini, %90.1’i sebze ve meyveleri temiz ve bol su ile yıkadığını, %49.9’u markalı ürünlerin her zaman kaliteli ve güvenilir olduğuna kısmen katıldığını, %69.6’sı yemekleri pişirirken ya da tekrar ısıtırken uygun sıcaklıkta olduğunu anlamak için termometre kullanmadığını, %45.7’si reklamların ürün hakkında gerekli bilgileri verdiğine katılmadığını ifade etmiştir. Tüketicilerin cinsiyetleri ile gıdayı hijyenik şartlarda hazırlama ve saklama konusundaki tutumlarını belirleyen ifadelere (14.-26. ifadeler) verdikleri yanıtlar arasındaki farkın ve eğitim düzeyleri ve meslekleri ile “Satın aldığım gıda ürünlerinin etiket bilgilerini okurum.” ve “Yiyeceklerin protein ve vitamin içeriklerini bilirim, bilmediklerimi öğrenmeye gayret ederim.” ifadelerine verdikleri yanıtlar arasındaki farkın anlamlı (P<0.05) olduğu bulunmuştur. Gıda güvenliği ve gıda hijyeni ile ilgili olarak en önemli olduğunu düşündüğümüz bilgiler ve uygulamalar konusunda; katılımcıların doğru bilgi veya doğru alışkanlık sahibi olmaları ile eğitim seviyesi arasındaki ilişkinin beklenildiği şekilde anlamlı olmadığı gözlemlenmiştir.