Azerbaycan'ın Devlet Yapısı ve Taşra Yönetiminde Merkez - Yerel İlişkileri

Abstract

Orta Asya Türk Devletleri arasında en eski devlet kültürüne ve hali hazırda en iyi ekonomiye sahip olan Azerbaycan, birçok noktada bölge devletleri için rol model konumundadır. Güçlü bir devletin güçlü bir ekonomiye ve güçlü bir devlet teşkilatına sahip olması gerekmektedir. Ancak toprak bütünlüğü içerisinde kara sınırı olmayan özerk bir bölgesinin olması ve bir kısım toprakları işgal altında bulunması Azerbaycan'ın bu konuda adımlarını oldukça güçleştirmektedir. 1920 - 1991 yılları arasında Sovyet yönetim sistemi içerisinde asimilasyon tehdidiyle varlığını sürdüren devlet, yeniden var olma mücadelesi vermektedir. Çalışmamızda Türkiye dolayısıyla da Fransız yönetim sistemini kendisine örnek alan, ancak halen Sovyet yönetim sisteminin etkileri altında bulunan Azerbaycan yönetim sistemi yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre ele alınmıştır. Aşırı merkezi olan, ancak yerel demokrasinin geliştirilmesi için büyük çaba gösteren Azerbaycan taşra yönetimi üzerinde daha detaylı bir şekilde durulmaktadır. Özellikle merkezi idarenin taşra birimleri ile yerel yönetim birimlerinin görev ve sorumluluklarına detaylı olarak değinilmiştir. Çalışmamıza kaynak olan hukuk normları orijinal metinleri (Azerbaycan Türkçesi) üzerinden incelenmiş olup, Türkiye Türkçesi ve İngilizce çevirileri ile de kıyaslanmıştır. Bu kapsamda literatürde mevcut olan bazı çalışmalarda merkezi idarenin taşra birimleri ile bilgilerin hatalı çevrildiği tespit edilmiştir. Yerel yönetim birimi olan belediyelerin ileri demokrasi düzeyine ulaşamaması önündeki nedenler ele alınmıştır.