Hilafetten Saltanata Hilafet Anlayışında Meydana Gelen Dönüşüm Üzerine Genel Bir Bakış (Hulefâ-yı Râşidîn-Emevîler Dönemi)

Abstract

Hz. Peygamber kendisinden sonra devletin başına kimin geleceği konusunda açık bir beyanda bulunmamıştır. Onun vefatından sonra Ensâr ve Muhâcir arasında halifenin kim olacağı hususunda bir anlaşmazlık söz konusu olmuştur. Bu anlaşmazlık Hz. Ebubekir’e biat edilerek çözüme kavuşmuştur. Hz. Ebubekir’in halife seçilmesiyle İslam tarihinde dört halife dönemi başlamıştır. Bu dönemde halife seçilme kriterleri arasında Resulüllah’a yakınlık, ehliyet ve fazilet gibi özellikler aranmıştır. Ancak bu dönemde halife seçiminde uygulanan belirli bir sistemin olmadığı görülmüştür. Buna karşılık Muâviye’nin hilafete gelmesiyle bu konudaki belirsizliği yeni bir sistemle çözüme kavuşturduğu gözlemlenmiştir. Bu sistemin adı veliahtlık sistemidir. Bu sistemle iş başına gelen Emevî halifeleri kendilerine birtakım ilkeler edinmişlerdir. Bu çalışmada bu geçiş sürecinden bahsedilecek ve bu ilkeler hakkında bilgi verilecektir. Bu konu hakkında değerlendirme yapılacaktır.